prof. dr hab. Jerzy Eisler

(Niewolni –  solidarni. Wolni – niesolidarni? wykład wprowadzający)

historyk, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Historii PAN, były dyrektor o/ Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, członek zarządu Towarzystwa Miłośników Historii, autor licznych publikacji. W pracy naukowej zajmuje się głównie najnowszą historią Polski.

wykład inauguracyjny I edycji kursu Od PRL do III RP „Niewolni – solidarni. Wolni – niesolidarni? „

prof. dr hab. Jacek Friedrich

(Socrealizm – sztuka w służbie propagandy; Od osiedla do blokowiska. Teoria i praktyka mieszkalnictwa socjalistycznego; Ikonosfera a pamięć i wiedza historyczna. „Solidarność” w ikonosferze współczesnego Gdańska)

prof. UG, historyk sztuki, Dyrektor Muzeum Miasta Gdyni (2013-2019), od stycznia 2020 r. Dyrektor Muzeum Narodowego w Gdańsku. Jego zainteresowania badawcze obejmują dzieje architektury nowoczesnej ze szczególnym uwzględnieniem okresu po 1945 r.; dzieje ochrony zabytków; nowożytną i nowoczesną architekturę gdańską; związki pomiędzy kulturą wizualną a ideologiami w XIX i XX w., a także ilustrację książkową w Polsce po 1945 r. Popularyzator kultury artystycznej i architektonicznej. Pomysłodawca i współorganizator wystawy Niechciane dziedzictwo poświęconej architekturze XX w. w Gdańsku i Sopocie (CSW Łaźnia, Gdańsk 2005). Członek Stowarzyszenia Historyków Sztuki (prezes O/ Gdańskiego 1997-2003); członek Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS; członek Gdańskiego Towarzystwa Naukowego; członek redakcji Rocznika Gdańskiego; współredaktor serii wydawniczej Gedania Artistica; członek Rady Kultury przy Prezydencie Miasta Gdańska; członek Wojewódzkiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej. Za udział w ratowaniu zabytków podczas pożaru kościoła św. Katarzyny odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.

prof. dr hab. Krzysztof Kornacki

(Język filmu socrealistycznego; Polska kronika filmowa – informacja czy indoktrynacja; Świadomość historyczna Sierpnia `80 w filmie „Solidarność,  Solidarność”; Ekranowy wizerunek emigranta w PRL?)

prof. UG, filmoznawca, pracownik naukowy Uniwersytetu Gdańskiego, współzałożyciel i pierwszy prezes DKF UG Miłość Blondynki. Autor i redaktor książek o tematyce filmoznawczej: Poszukiwanie i degradowanie sacrum w kinie (red.) Gdańsk 2000; Polskie kino wobec katolicyzmu Gdańsk 2005; Popiół i diament Wajdy. Pół wieku filmu Gdańsk 2009, w przygotowaniu do druku. Publikował w antologiach i na łamach m.in. Kwartalnika Filmowego, Studiów Filmoznawczych, W drodze, Panopticum.

dr hab. Wojciech Kucharski

(Rola Kościoła w procesie pojednania polsko-niemieckiego po II wojnie światowej)

historyk i archeolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych; zajmuje się historią średniowiecza i czasów najnowszych, szczególnie religijnością, historią Kościoła, historią pojednania polsko-niemieckiego po II wojnie światowej i relacjami dyplomatycznymi PRL i Stolicy Apostolskiej, historią życia codziennego; z-ca dyr.ds. naukowych w Ośrodku Pamięć i Przyszłość, wykładowca w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Twórca „Wrocławskiego Rocznika Historii Mówionej”. Członek Polskiego Towarzystwa Historycznego i Polskiego Towarzystwa Historii Mówionej oraz Rady Naukowej Instytutu Śląskiego w Opolu.

prof. dr hab. Tadeusz Wolsza

(Terror masowy i selektywny; Urząd i Służba Bezpieczeństwa w PRL)

pracownik naukowy Wydz. Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu K. Wielkiego w Bydgoszczy oraz Instytutu Historii PAN w Warszawie; prowadzi badania naukowe na temat zbrodni katyńskiej, historii więziennictwa w Polsce po 1945 r., dziejów polskiej emigracji politycznej po 1945 r. oraz historii sportu, w tym gry szachowej; jest członkiem Kolegium IPN oraz Rady Muzeum przy Muzeum II Wojny Światowej; współpracuje z redakcjami Dziejów Najnowszych, Przeglądu Sejmowego i Polski 1944/45 – 1989. Studia i Materiały.

dr hab. Piotr Semków

(Gdańska mapa terroru – ul. Kładki 24, ul. Okopowa 9)

profesor Akademii Marynarki Wojennej i Powszechnej Wyższej Szkoły Humanistycznej Pomerania w Chojnicach; autor i współautor ponad 170 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym o charakterze monograficznym; specjalizuje się w historii wojskowej XX w., ze szczególnym uwzględnieniem okresu II wojny światowej; interesuje się tematyką Kresów Wschodnich Polski Odrodzonej oraz biografistyką; w swym dorobku ma prace związane z rozważaniami z pogranicza etyki medycznej, eugeniki i eutanazji oraz dotyczące zagadnień związanych ze służbami specjalnymi i aparatem represji państw totalitarnych; członek komitetów recenzyjnych Zeszytów Muzeum Stutthof, Biuletynu Muzeum Marynarki Wojennej oraz Aparatu represji Polski Ludowej; konsultant historyczny filmów: Pułkownik Dąbek. Obrona Gdyni 1939, Tajemnica lasów Piaśnicy oraz Gdańsk 1939; z-ca przewodniczącego Rady Naukowej Muzeum Dywizjonu 303, członek Zespołu Ekspertów opiniujących projekt wystawy stałej w Muzeum Poczty i Telekomunikacji.

mjr Waldemar Kowalski

(Śladami historii Aresztu Śledczego w Gdańsku przy ul. Kurkowej 12)

psycholog, pasjonat historii; z-ca dyr. Aresztu Śledczego w Gdańsku (1996-2009); mjr Służby Więziennej w stanie spoczynku; autor książek Dwie strony krat. Z historii więzienia w Gdańsku, Sopocki Sierpień 80, Adam Dedio 1918-1947. Dobry syn; autor artykułów i publikacji o tematyce historycznej i penitencjarnej w Przeglądzie Więziennictwa Polskiego i w Biuletynie IPN, w Forum Penitencjarnym, 30 dni, Nasz Gdańsk i Wiadomości Bocheńskie; współautor licznych prac, scenariuszy filmowych, wystaw oraz  współorganizator uroczystości; od 2010 r. związany z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – kierownik działu dokumentacji filmowej. Odkrywca zasypanych karcerów w gdańskim więzieniu, twórca izby pamięci Marsz. J. Piłsudskiego w celi, w której w więzieniu gdańskim był więziony w 1917 r. Odkrywca miejsca pochówku zmarłych na tyfus w gdańskim więzieniu w latach 1945-46. Współorganizator powstania i odsłonięcia pomników Ofiar tyfusu i Pomnika Tatara RP oraz tablic poświęconych pamięci polskości w Gdańsku. Jego ustalenia w ramach projektu IPN ,,Poszukiwania miejsc pochówku ofiar komunizmu w latach 1944-1956” przyczyniły się do ekshumacji szczątków Danuty Siedzikówny ,,Inki”, Feliksa Selmanowicza ,,Zagończyka” i Adama Dedio ,,Adriana”. Wielokrotnie wyróżniany i nagradzany (m.in. Kustosz Pamięci Narodowej, IPN 2022 r.)

dr Katarzyna Maniewska

(opiekun merytoryczny Kursu)

historyk; absolwentka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy; doktorantka Wydz. Humanistycznego, gdzie obroniła rozprawę doktorską Życie codzienne w Bydgoszczy w dekadzie lat siedemdziesiątych XX w; stypendystka MEN oraz Fundacji im. Marcina Kiszkiela przy Muzeum Dyplomacji  i Uchodźstwa Polskiego UKW w Bydgoszczy. Od 2006 r. pracownik pionu naukowo-edukacyjnego IPN – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Delegatura w Bydgoszczy. Autorka wielu publikacji naukowych m.in. dot. twórczości Anny Jachniny, życia codziennego w PRL, oporu społecznego i opozycji politycznej 1956-1981, dziejów NSZZ Solidarność oraz historii kościoła.  Autorka, współautorka i konsultant historycznych wystaw; materiałów i pomocy edukacyjnych IPN; opiniowała dla MEN nowe podstawy programowe z historii i wiedzy o społeczeństwie dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych.

Danuta Kobzdej

(Zwiedzanie terenów po stoczniowych)

z wykształcenia romanistka; od  2000 r. pracuje  w  Fundacji Centrum Solidarności w Gdańsku; do 2007 r. na stanowisku dyrektora wystawy Drogi do Wolności, od 2007 r. Prezes Zarządu FCS; w latach 2007-2010  dyrektor ds. wystawienniczych Europejskiego Centrum Solidarności. Autorka licznych projektów edukacyjnych, scenariuszy multimedialnych,  wystaw historycznych (krajowych i zagranicznych), przeglądów filmowych (m.in. Co ty wiesz o PRL, Młodzi w PRL, W drodze do Sierpnia) a także współautorka filmu dokumentalnego Europejskie drogi do Wolności. Jest autorką książki dla dzieci Przygoda z historią, współautorką albumu Obrazki z historii oraz bedekera Tu Stocznia. W 2009 r. została odznaczona medalem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz XXX-lecia Ruchu Młodej Polski; w 2010 r. Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

podcast „Darek zaimponował mi swoją odwagą na wiecu 3.05.1980 r.”

prof. dr hab. Jan Żaryn

(Kościół wobec Solidarności ‘80-89)

Zatrudniony w Instytucie Historii Polski PAN, w Biurze Edukacji Publicznej IPN, Wykładowca Uniwersytetu Kard. St. Wyszyńskiego oraz UW; autor licznych publikacji; w latach 80. współpracował z opozycją demokratyczną; jeden ze współtwórców Katolickiego Stow. Wychowawców; członek NSZZ Solidarność, sekretarz Komitetu dla Upamiętnienia Polaków Ratujących Żydów; członek rady programowej Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia; fundator Fundacji Żołnierzy Wyklętych; członek w radzie historycznej Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych; w 2015 r. uzyskał mandat senatora z ramienia PiS. W 2018 r. powołany w skład rady przy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku; odznaczony Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, przez Klub Jagielloński im. Św. Kazimierza wyróżniony dla historyków zajmujących się dziejami najnowszymi w okresie III RP, medalem Polonia Mater Nostra Est, Nagrodę im. Jerzego Łojka, Nagrodę im. Ireny i Franciszka Skowyrów, Medal Komitetu Powązkowskiego i Medal Pamiątkowy 10 lat IPN

dr hab. Aleksander Hall

(Polskie miesiące – antecedencje „Solidarności” dzieje oporu i opozycji w PRL)

historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, działacz opozycji w PRL, polityk. Uczestnik w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela; prowadził działania w Zespole Inicjatywy Obywatelskiej; założył i kierował opozycyjnym Ruchem Młodej Polski. Uczestnik w strajku w Stoczni Gdańskiej w Sierpniu 1980 r. Redaktor pisma Bratniak. W 1981 r. sygnatariusz deklaracji założycielskiej Klubów Służby Niepodległości, doradca L. Wałęsy. W okresie stanu wojennego, do 1984 r., ukrywał się; zasiadał w niejawnych władzach Solidarności. Do 1989 r. redagował czasopisma podziemne; współpracował z Tygodnikiem Powszechnym. W 1989 r. uczestnik obrad plenarnych Okrągłego Stołu. W rządzie T. Mazowieckiego minister ds. współpracy z organizacjami politycznymi i stowarzyszeniami. Przewodniczył Forum Prawicy Demokratycznej (1990-1991); działał jako wiceprzewodniczący Unii Demokratycznej (1991-1992); przewodniczył Partii Konserwatywnej (1992-1997); współtwórca Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego. Poseł na Sejm z ramienia Unii Demokratycznej w latach 1991-1993 i Akcji Wyborczej Solidarność w latach 1997-2001. Po 2001 r. skupił się wyłącznie na pracy naukowej. W 2010 r. był m.in. członkiem komitetu honorowego kandydata na urząd prezydenta Gdańska P. Adamowicza oraz w 2015 r. na urząd prezydenta RP B. Komorowskiego. Członek Kapituły Orderu Orła Białego – w 2015 r. w proteście przeciwko decyzji prezydenta RP Andrzeja Dudy (dot. ułaskawienia M. Kamińskiego) zrezygnował z członkostwa w kapitule. Odznaczenia i wyróżnienia: Order Orła Białego, Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Wolności i Solidarności, Oficer Legii Honorowej (Francja),^, Odznaka Honorowa za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego. Syn Jana i Janiny Hallów; żona Katarzyna Knoch-Tryba (2007-2011 minister edukacji narodowej).

Marta Kadłub

(Nauczyciel – uczeń komunikacja werbalna i niewerbalna)

aktorka teatralna, literatka, zdobywczyni wielu nagród poetyckich, publikowała na łamach prasy literackiej i stronach poświęconych prozie i poezji; mgr kulturoznawstwa o specjalności komunikacja kulturowa, absolwentka Liceum Sztuk Plastycznych; dyplomowany coach, absolwentka I stopnia TSR; dyplomowana arteterapeutka, terapeutka naturalna; prowadzi warsztaty teatralne dla dorosłych, teatroterapeutyczne, z zakresu autoprezentacji i wystąpień publicznych, z osobami chorującymi na schizofrenię oraz na rzecz osób z upośledzeniem umysłowym; w swoich warsztatach łączy wiele dziedzin, z którymi spotkała się w życiu, by móc w głębszy sposób poruszyć i prowokować ludzi do rozwoju i zmian.

prof. Paweł Skibiński

(Rola świeckich katolików w drodze do niepodległości)

historyk, profesor UW, zastępca dyrektora IDMN ds. naukowych; autor i redaktor naukowy kilkunastu pozycji książkowych specjalizujący się w najnowszej historii Kościoła katolickiego i dziejach Hiszpanii XX w. oraz Kościół wobec totalitaryzmów (1917-1989), Światowy katolicyzm i doświadczenia Polaków, Odnowa tej ziemi I Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, czerwiec 1979.

dr hab. Rafał Łatka

(Znaczenie Kardynała Stefana Wyszyńskiego dla społeczeństwa)

historyk i politolog, dr hab. nauk humanistycznych w zakresie historii, dr nauk społecznych w zakresie nauk o polityce, naczelnik Wydz. Historii Polski 1945-1990 Biura Badań Historycznych IPN, ekspert w IDMN im. R. Dmowskiego i I. J. Paderewskiego, koordynator Centralnego Projektu Badawczego IPN Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce 1944-1989; wykładowca akademicki; redaktor serii wydawniczych Kościół katolicki w dokumentach, Biskupi w realiach komunistycznego państwa, Urząd do spraw Wyznań: struktury, działalność, ludzie; autor, współautor, bądź redaktor 36 książek, m.in: Episkopat Polski wobec stosunków państwo-Kościół i rzeczywistości społeczno-politycznej PRL 1970-1989, Kardynał Stefan Wyszyński 1901-1981, Kościół katolicki w Polsce rządzonej przez komunistów, Arcybiskup Antoni Baraniak 1904-1977, Polityka władz PRL wobec Kościoła katolickiego w województwie krakowskim w latach 1980-1989, Pielgrzymki Jana Pawła II do Krakowa w oczach SB. Wybór dokumentów; zastępca red. nacz. czasopisma Pamięć i Sprawiedliwość, członek redakcji pisma Glaukopis; laureat nagrody Książka Historyczna Roku im. O. Haleckiego w kategorii Najlepsza książka naukowa poświęcona dziejom Polski i Polaków w XX w. oraz nagrody Prezesa RM za 2021 r. w kategorii: Wysoko ocenione osiągnięcia naukowe będące podstawą nadania stopnia doktora habilitowanego oraz pięciu nagród Feniks przyznawanych przez Stowarzyszenie Wydawców Katolickich.

Michał Gniadek Zieliński

(Prześladowania środowisk katolickich po 1945 r.)

historyk, pracownik Wydziału Historii UW oraz Działu Naukowego IDMN, zainteresowania badawcze: historia idei, mentalności, świadomości historycznej i komunikacji społecznej w średniowieczu, polska myśl i filozofia narodowa.

Agnieszka Bejnar-Bejnarowicz

(I Pielgrzymka JP II do Polski w źródłach audio wizualnych)

historyk i pedagog; wieloletni nauczyciel historii w warszawskich liceach; pracownik Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej w dziale edukacji.

Konrad Rokicki

(Stefan Wyszyński i Józef Mindszenty przeciw komunizmowi)

pracownik Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej; naukowo zajmuje się historią Polski i Europy Wschodniej po 1945 r., w szczególności zagadnieniami związanymi ze środowiskiem prawników doby PRL, polską opozycją antykomunistyczną lat 70-tych i 80-tych XX w. oraz prawem karnym w powojennej Polsce.

dr Kamila Churska-Wołoszczak

(Propaganda w PRL)

historyk, pracownik Referatu Edukacji Narodowej w Delegaturze IPN w Bydgoszczy;  autorka wystaw historycznych, publikacji naukowych i popularnonaukowych.

WYKŁADOWCY 2023 r.

dr Konrad Rokicki

(III RP versus PRL wykład zamykający)
główny specjalista Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Biura Badań Historycznych; autor książki Literaci. Relacje między literatami a władzami PRL w latach 1956-1970 (Warszawa 2011) oraz współautor licznych publikacji naukowych, m.in. Oblicza Marca 1968, (Warszawa 2004); Między wierszami wierszy: antologia poezji drugiego obiegu wydawniczego na Mazowszu (1976-1989) (Warszawa 2009).

wykład zamykający I edycji kursu Od PRL do III RP „III RP versus PRL„

Sławomir Czarlewski

(Emigracja solidarnościowa i kontakty z Zachodem )

prawnik i politolog. Uczestnik opozycji demokratycznej w Gdańsku: Ruch Młodej Polski, KK NSZZ Solidarność; działacz emigracyjnej Solidarności: Komitet Koordynacyjny Solidarności we Francji, Biuro Zagraniczne NSZZ Solidarność w Brukseli 1982-1986, redaktor emigracyjnego Głosu Katolickiego we Francji 1986-1990; dyplomata: Konsul Generalny RP w Lyonie 1991-1996, Minister Pełnomocny w Ambasadzie RP we Francji 1997-2002, Ambasador RP w Królestwie Belgii 2007-2012. W latach 2002-2004 w ramach francuskiego Stowarzyszenia Francja-Polska dla Europy, w kontekście wejścia Polski do UE, przeprowadził projekt Spotkań Europejskich, w Polsce i we Francji. W latach 2006-2007 pełnomocnik Prezydenta Gdańska ds. Europejskiego Centrum Solidarności. Obecnie współpracuje z polskimi firmami z sektora stoczniowego, morskiego i budowlanego. Pochodzi z gdańskiej rodziny, mieszkającej w Wolnym Mieście Gdańsku. Podczas II wojny światowej jego dziadek i wuj byli obrońcami Poczty Polskiej w Gdańsku.

podcast „Rzeczywistość nie jest czarno-biała”

Agnieszka Mądrakiewicz-Stanek

(Jacek Kaczmarski. Piosenka jako narzędzie w nauczaniu historii)

Trenerka rozwoju osobistego, certyfikowany coach i nauczycielka liceum ogólnokształcącego. Absolwentka historii UMCS, Podyplomowych Studiów Menedżerskich UW, szkoły trenerskiej Stowarzyszenia Trenerów Organizacji Pozarządowych STOP oraz Szkoły Coachów Meritum. Inicjatorka i dyrektorka ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Autorskiej i Poetyckiej im. Jacka Kaczmarskiego Metamorfozy Sentymentalne w Lublinie oraz wielu przedsięwzięć kulturalnych.Wydawca niepublikowanych wywiadów Edwarda Stachury Taśmy Stachury oraz autorka artykułów, min. w roczniku kulturalnym Piosenka. Jako założycielka i prezeska Stowarzyszenia Absolwentów Kopernik, realizuje programy z zakresu edukacji kulturalnej, a w szczególności powstały z jej inicjatywy i skierowany do młodzieży i studentów Wolontariat na rzecz Kultury. Entuzjastka kultury krajów hiszpańskojęzycznych, miłośniczka podróży, literatury i muzyki.

prof. dr hab. Antoni Dudek

(Narodziny III RP. Od Okrągłego Stołu do demokratycznych wyborów do Sejmu. 1989-1991; Solidarność – od Okrągłego Stołu do Wyborów Czerwcowych)

profesor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Kardynała St. Wyszyńskiego w Warszawie. W latach 2011-16 członek Rady Instytutu Pamięci Narodowej i jej przewodniczący.  Autor i współautor kilkunastu książek z zakresu historii Polski w XX. Najważniejsze prace w jego dorobku dotyczą dziejów Polski pod rządami komunistycznymi (Państwo i Kościół w Polsce 1945-1970, Kraków 1995; PRL bez makijażu, Kraków 2008), transformacji ustrojowej (Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988-1990, Kraków 2014; Od Mazowieckiego do Suchockiej. Pierwsze rządy wolnej Polski, Kraków 2019) oraz przemian systemu politycznego współczesnej Polski (Historia polityczna Polski 1989-2015, Kraków 2016).

dr hab. Jan Skórzyński

(Solidarność – od Okrągłego Stołu do Wyborów Czerwcowych)

historyk, politolog, profesor Collegium Civitas; specjalizuje się w historii ruchów opozycyjnych w PRL; zajmuje się zagadnieniami totalitaryzmu, transformacji demokratycznej, opozycji wobec komunizmu i autorytaryzmu; w latach 70. uczestnik opozycji demokratycznej, jeden z założycieli Samorządu Studentów UW; 13.12.1981 r. internowany; kierownik działu historycznego Tygodnika Solidarność, z-ca red. nacz. tygodnika Spotkania, z-ca red. nacz. Rzeczpospolitej i szef dodatku Plus-Minus; nagrodzony przez Australijską Fundację Polcul im. J. Bonieckiego za twórczość kulturalną traktującą o budowaniu społeczeństwa obywatelskiego, pluralizmie i demokracji we współczesnej Polsce; członek KIK w W-wie, w-ce przewodniczący Stow. Archiwum Solidarności; autor wielu książek o najnowszej historii Polski, m.in.: Kalendarium Solidarności 1980-89, Ugoda i rewolucja. Władza i opozycja 1985-1989, Rewolucja Okrągłego Stołu, Zadra. Biografia Lecha Wałęsy, Siła bezsilnych. Historia Komitetu Obrony Robotników, Krótka historia Solidarności 1980-1989, Nie ma chleba bez wolności. Polski sprzeciw wobec komunizmu 1956-1980, Polska PiS. Kronika lat 2015-1019; trzykrotnie nominowany do Nagrody Historycznej im. K. Moczarskiego; red. nacz. słownika Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956-89; twórca i red. nacz. czasopisma naukowego „Wolność i Solidarność. Studia z dziejów opozycji wobec komunizmu i dyktatury”.

dr Łukasz Kamiński

(Solidarność podziemna. Solidarność z perspektywy Kremla)

doktor nauk humanistycznych, absolwent i pracownik naukowy Instytutu Historycznego UW; historyk specjalizujący się w najnowszej historii Polski, w tym dziejami społecznymi Polski Ludowej i krajów Europy Środkowej. Współredaktor 6-cio tomowej historii Solidarności (2010). Dyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN (2009-2011), Prezes IPN (2011-2016), Prezes Platformy Europejskiej Pamięci i  Sumienia zajmującej się upowszechnianiem wiedzy o totalitaryzmach (2017). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009)^, Złotym Krzyżem Zasługi (2009), Krzyżem Kawalerskim (Lovagkeresztje) Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (2014).

Maciej Wizner

(Autorytet nauczyciela – autoprezentacja, dykcja, impostacja)

aktor teatralny i filmowy, stworzył ponad czterdzieści ról w teatrze, kilkanaście w filmie i telewizji; pełnił rolę asystenta reżysera; wielokrotnie nagradzany za swoją pracę artystyczną; magister sztuki, absolwent Wydz. Aktorskiego PWST we Wrocławiu; pedagog, wykładowca Wyższej Szkoły Bankowej; instruktor teatralny; opiekun artystyczny kilku młodzieżowych grup teatralnych w Gdyni; współpracujący z Działem Edukacji Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego (Teatralny Pasjans, Teatr i Edukacja); pasjonat wschodnich sztuk walki, adept kung-fu i tai-chi; jego zainteresowania krążą wokół dialogu między teatrem a wszechstronnym rozwojem młodzieży i dorosłych; prowadząc spotkania warsztatowe transponuje szerokie spectrum technik aktorskich i środków teatralnych na narzędzia, pozwalające skutecznie przyspieszyć rozwój osobisty i zawodowy; współtwórca marki Lira – Teatroterapia.

Wiktor Nowak

(Jak szukać rzetelnej wiedzy historycznej w internecie)

absolwent prawa, szkoleniowiec z zakresu fake newsów, bańki informacyjnej, zagrożeń mediów społecznościowych; aktywista organizacji pozarządowych, koordynator projektów edukacyjnych; były Prezes Zarządu Stowarzyszenia Demagog oraz redaktor naczelny portalu demagog.org.pl. Koordynator projektu Akademia Fact-Checkingu, szkoleń z wiarygodnych źródeł informacji dla nauczycieli i uczniów. Obecnie szkoleniowiec projektu Segment, koordynator Śląskiej Teki Edukacyjnej oraz wsparcie merytoryczne przy Olimpiadzie Solidarności. Dwie dekady historii.

dr Marek Mutor

(Słowo podsumowujące)

Dyrektor Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu; polonista i historyk, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego; szef Narodowego Centrum Kultury w latach 2006–2007 oraz w 2016 r., twórca państwowych programów m.in. Patriotyzm Jutra, Świadkowie Historii; organizator wystaw, m.in. Pociąg do historii czy Solidarny Wrocław; twórca Centrum Historii Zajezdnia.

dr Grzegorz Wołk

(„Solidarność” pracownicza, studencka i rolnicza)

historyk i politolog; główny specjalista w Biurze Badań Historycznych IPN; badacz dziejów opozycji politycznej oraz służb specjalnych; członek Stow. Archiwum Solidarności i red. nacz. portalu Encyklopedia Solidarności; autor opracowań książkowych, w tym monografii Ośrodki odosobnienia w Polsce południowo-wschodniej (1981–1982) (2009), artykułów naukowych i popularyzatorskich na temat „Solidarności” oraz opozycji w PRL.

Mirosław Sprenger

(Gry edukacyjne w nauczaniu historii. Jak stworzyć prostą grę edukacyjną)

historyk i edukator, absolwent Uniwersytetu K. Wielkiego w Bydgoszczy; wieloletni nauczyciel, kier. Referatu Edukacji Narodowej w Delegaturze IPN w Bydgoszczy; współtwórca portalu Szlaki Pamięci, współautor gier edukacyjnych: Dwie drogi – jedna Niepodległa, Ścieżki pamięci – Włocławek i Grudziądz, gier mobilnych Marian Rejewski – cichy bohater, zAKonspirowana Bydgoszcz, ZagłuSZAczka 1956; współautor teki edukacyjnej Zbrodnia pomorska 1939, wystaw oraz programów edukacyjnych w telewizji regionalnej; koordynator wielu akcji edukacyjnych w regionie, popularyzator  biegów i rajdów terenowych upowszechniających w aktywny sposób historię Polski.

dr hab. Bartosz Kaliski

(Jak wykorzystać materiały archiwalne dot. „Solidarności” na lekcji historii?)

pracownik Instytutu Historii im. T. Manteuffla PAN w W-wie; zajmuje się dziejami opozycji demokratycznej w PRL i Solidarności w okresie jawnym i podziemnym oraz edytorstwem źródeł historycznych; autor książek m.in.: Antysocjalistyczne zbiorowisko? I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ Solidarność oraz Kurierzy wolnego słowa (Paryż – Praga – Warszawa, 1968–1970)

Mariusz Olczak

(Sieć archiwów, muzeów i bibliotek polskich na Zachodzie – główne ośrodki emigracji; Wychodźstwo polskie a kontakty z Krajem; Losy emigranta – wybrane biografie wychodźstwa niepodległościowego)

od 2020 r. dyrektor Archiwum Akt Nowych; absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku historia ze specjalizacją archiwalną; od blisko 25 lat związany jest zawodowo z Archiwum Akt Nowych; od 2016 r. na stanowisku z-cy dyrektora AAN ds. informacji naukowej, udostępniania i archiwów społecznych; autor i współautor kilkunastu książek dotyczących m.in. historii Polskiego Państwa Podziemnego oraz dziejów Dolnego Śląska.

Tomasz Gleb

(Robimy notację! Jak rozmawiać ze świadkiem historii?)

dokumentalista, fotoedytor, redaktor; 1991-2007 pracownik Ośrodka KARTA (zajmował się nagrywaniem relacji biograficznych m.in. z byłymi więźniami sowieckich obozów pracy); red. kwartalnika historycznego „Karta”, kierował archiwum fotograficznym, realizował dokumentacje do wystaw i albumów; 2007-2017 kier. działu historycznego agencji fotograficznej Forum (wyszukiwał i opracowywał spuścizny po fotoreporterach); od 2019 r. pracownik działu filmowego Instytutu Pileckiego (w ramach projektu „Świadkowie Epoki” realizuje nagrania relacji biograficznych).

Karol Lisiecki

(Rygor i prawo stanu wojennego; Stan wojenny w dokumentacji  aparatu bezpieczeństwa PRL)

historyk, archiwista, absolwent  UMK w Toruniu; kierownik Referatu Udostępniania Oddziałowego Archiwum IPN w Gdańsku; autor i współautor wystaw oraz publikacji poświęconych opozycji antykomunistycznej w PRL (m.in. W walce o lepszą przyszłość. Wolne Związki Zawodowe 1978-1980; Gdański Sierpień ’80; Gdańsk w stanie wojennym 1981-1983; Wołyń 1943; Sprawa kwidzyńska. Internowanie, pobicie, proces 1982).

prok. Mieczysław Góra

(Wojskowe Obozy Internowania – mało znana represja stanu wojennego)

prokurator w O/ Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku;  skierował  kilkadziesiąt aktów oskarżenia  o zbrodnie komunistyczne i przeciwko ludzkości ( m. in. w sprawie bezprawnego powołania w stanie wojennym  opozycjonistów do czynnej służby wojskowej w Wojskowym Obozie Internowania w Chełmnie za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego);  przeprowadził kilkadziesiąt śledztw w sprawach zbrodni  nazistowskich będących jednocześnie zbrodniami wojennymi i przeciwko ludzkości, popełnionymi przez członków organizacji Selbstschutz, żołnierzy Wehrmachtu,  funkcjonariuszy SS, SD, Gestapo, Żandarmerii, Jagdkommando oraz sędziów Sądów Specjalnych (Sondergericht) na terenie woj. kujawsko-pomorskiego; autor licznych publikacji na temat Zbrodni Pomorskiej i Wojskowych Obozów Internowania; odznaczony przez Prezydenta RP A. Dudę – za wybitne zasługi w działalności na rzecz ujawniania prawdy historycznej o zbrodniach nazistowskich i komunistycznych za działalność państwową i publiczną Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

dr hab. Joanna Wojdon

(moderator dyskusji panelowej)

absolwentka studiów historycznych w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego;  od 2000 r. pracuje w Zakładzie Dydaktyki Historii i Wiedzy o Społeczeństwie Instytutu Historycznego UW; prowadzi zajęcia z najnowszej historii Polski, historii propagandy politycznej, historii USA i Polonii Amerykańskiej, dydaktyki historii oraz różnych aspektów public history (historii w przestrzeni publicznej); koordynator programu Erasmus+ na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych UW; opiekun praktyk zawodowych studentów historii w przestrzeni publicznej.

Magdalena Kaźmierczak

(Neurodydaktyka – nauczanie przyjazne mózgowi.  Jak wykorzystać zdobycze neurodydaktyki w nauczaniu historii?)

absolwentka historii UW, Studiów Podyplomowych Neurodydaktyka
z Tutoringiem w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy; w-ce dyr. i nauczycielka historii w SP 267 w Wwie; tutor I i II stopnia; inicjatorka Żoliborskiego Klubu Nauczycieli Humanistów w Wwie, integrującego żoliborskich uczniów i nauczycieli szkół podstawowych podczas wspólnych przedsięwzięć edukacyjnych; opiekun studentów z UW i UKSW, odbywających praktyki w szkole; współautorka minimum programowego z historii dla szkół podstawowych i gimnazjum (2004) oraz programu autorskiego Uczymy razem dla klas 4-6, łączącego treści historii, muzyki i plastyki (2003); egzaminator sprawdzianu w sześcioletniej szkole podstawowej (2003-2006); uczestniczka prac Komisji Dydaktycznej Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego (od 2009); wykładowca Dydaktyki WOS
w Centrum Nauczania Języków Obcych i Edukacji Europejskiej UW; prelegentka w ramach Ogólnopolskiej Konferencji Co zrobić, żeby stopnie nie były celem edukacji? zorganizowanej przez MSCDN i Ruch Budząca się Szkoła, konferencji Gamifikacja i technologie mobilne – wyzwania i szanse dla szkół podstawowych zorganizowanej przez MSCDN i SGH w Warszawie oraz Ogólnopolskiej Konferencji Archiwistów i Historyków Educare necesse est – ale jak i dlaczego? (MSCDN, IPN, Archiwum Państwowe w Warszwie, IH UW).

Adam Hlebowicz

(Polacy na Wschodzie i Polacy ze Wschodu. red. naukowy Słownika inteligencji polskiej w ZSRR 1945-1990 – wieczór autorski)

absolwent historii KUL; 1988-1995 dziennikarz w Tygodniku Katolickim „Ład”; 1993-2016 dziennikarz, a potem dyr. Radia Plus w Gdańsku; 2001-2003 dyr. Nadbałtyckiego Centrum Kultury w Gdańsku; 2016-2017 dyr. III Programu Polskiego Radia; od 2017 r. z-ca dyr. Biura Edukacji Narodowej IPN; od 2018 r. dyr. Biura; w 2000 r. współautor wystawy poświęconej sowieckim deportacjom Polaków Sybir-Pro Memento;  2003-2016 jeden z pomysłodawców i organizatorów Parady Niepodległości w Gdańsku, Misterium Męki Pańskiej, Defilady Żołnierzy Niezłomnych; autor 16 książek, 800 artykułów (w prasie polskiej, białoruskiej, łotewskiej, ukraińskiej i rosyjskiej); odznaczony m. in. watykańskim Pro Ecclesia et Pontifice, estońskim Pro Terra Mariana, Krzyżem Wolności i Solidarności.

dr hab. Daniel Wicenty

(„Nie tylko „Solidarność”. Zarys historii ruchów kontestujących system PRL” ’70, ‘80)

socjolog; pracownik naukowy IPN w Gdańsku, profesor w Instytucie Socjologii UG; zainteresowania badawcze: socjolodzy i dziennikarze w PRL, Służba Bezpieczeństwa: jej funkcjonariusze, dysfunkcje, efektywność i praxis, polskie społeczeństwo u schyłku PRL, pamięć o PRL i współczesna debata lustracyjna; autor książek Zagubiona rzeczywistość. O społecznym konstruowaniu niewiedzy, Załamanie na froncie ideologicznym. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich od Sierpnia ’80 do stanu wojennego, Zgniłe jabłka, zepsute skrzynki i złe powietrze. Dysfunkcje w Służbie Bezpieczeństwa w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX w.

Eliza Wasielewicz

(Wycieczka inna niż wszystkie)

od 2007 r. przewodniczka w czerwonym m​eloniku z pasją do przeszłości, teraźniejszości i przyszłości Gdańska – tak siebie określa; z wykształcenia filolog; biegle posługująca się jęz. polskim, rosyjskim i angielskim; pracuje dla organizacji samorządowych, pozarządowych, dla osób publicznych z kraju i zagranicy; największą satysfakcję sprawiają jej zajęcia związane z promocją jej ukochanego miasta i regionu; jej relacje pojawiają się w mediach krajowych i zagranicznych.